Onderhands lenen is geld lenen bij familie en kennissen. Vanwege de huidige economische crisis komt het vaker dan vroeger voor dat men gaat lenen bij kennissen of familie. De reden hiervoor is heel eenvoudig: er valt vaak een lagere (of geen) rente te betalen. Uit cijfers bij onze Noorderburen blijkt zelfs dat maar liefst 9 procent van de Nederlandse huishoudens een schuld bij vrienden, familie of kennissen heeft. Dat is een verdubbeling in maar liefst 3 jaar tijd. In België zijn hier – zoals vaak het geval is – tot dusver geen cijfers over bekend.
Het is echter niet aangeraden om te (ont)lenen aan vrienden of familieleden. Vaak wordt vergeten dat financiële verwikkelingen tot flink wat ruzie en/of interfamiliale complicaties kunnen leiden die een goede verstandhouding voor goed kunnen verzuren en dit over generaties heen.
Wil je absoluut banken en kredietverleners vermijden, dan kan een peer-to-peer leensite (p2p lenen) een oplossing zijn, maar ook daar zijn er ernstige bedenkingen te maken. Hierover meer in ons hoofdstuk P2P lenen.
Blijf professioneel
Wilt u geld lenen aan familie of kennissen en absoluut problemen vermijden? Dan is het best professioneel te blijven en de zaken heel zakelijk te behandelen zodat er achteraf geen discussie kan zijn.
Beslis daarom duidelijk hoeveel geld u wilt lenen. Belangrijk om weten hierbij is of u het geld ook kunt missen. Indien u zelf krap bij kas zit dan is het gekkenwerk om nog eens geld te gaan uitlenen aan wie dan ook.
Bent u trouwens zeker dat de ontlener van zijn kant het zich ook kan permitteren om het geld terug te betalen? Waarom wil de ontlener precies met u in zee gaan? Heeft de ontlener nog andere leningen lopen? Heeft de ontlener een werk- of inkomstenzekerheid? Zit hij/zij wel vaker zonder geld (want dan riskeert u uw geld nooit meer terug te zien)? Waarvoor wil de ontlener het geld precies gebruiken? Indien het is om geschenken en gadgets te kopen, onthou u dan van het uitlenen van geld. In idt geval is het duidelijk dat de ontlener andere prioriteiten dient te hebben. Maar vooral, is de ontlener te vertrouwen?
Sta geen langlopende onderhandse leningen toe
Sta zeker geen langlopende onderhandse leningen toe. Alleen als het geldgebrek van tijdelijke aard is, kan lenen bij kennissen of familie een simpele (en goedkope) oplossing zijn.
Goed om weten: onderhandse leningen worden niet opgenomen wanneer de ontlener in een schuldsanering terecht komt. Vaak betekent dat dan dat u uw geld kwijt bent.
Overeenkomst onderhandse lening
Gaat u toch over tot een onderhandse lening, laat dan alles goed op papier vastleggen. Wat moet er juist in deze overeenkomst staan? Wij zetten de belangrijkste elementen even op een rij:
- het geleende bedrag
- de termijn waarin de lening wordt afgelost
- de rente – deze moet marktconform zijn anders zullen de belastingen deze als een schenking bestempelen
- welke maatregel indien het geld niet (op tijd) terugbetaald wordt
- welk onderpand voor de lening
- overeenkomst door beide partijen en een getuige laten ondertekenen (deze getuige kan bijvoorbeeld ook een advocaat zijn (flink goedkoper dan een notaris trouwens)
Aan de hand van deze elementen kunt u een deftig document opstellen waarbij u zich enigszins kunt indekken mocht de persoon aan wie u het geld geeft alsnog niet overgaan tot terugbetalingen.
Let op. Indien u geld uitleent aan familie of kennissen dan moet u op de hoogte zijn van de regels omtrent giften en leningen van de belastingdienst. Onder bepaalde voorwaarden mag u de lening aftrekken van het eigen vermogen. Wordt de lening als gift gezien dan gelden maximum bedragen.
Wat doen indien de ontlener niet correct betaalt?
Heeft u geld uitgeleend aan een kennis die achteraf toch niet correct blijkt terug te betalen? Schakel dan een advocaat in die samen met u kan kijken wat mogelijk is. Indien de andere partij eveneens een advocaat in de arm neemt, wat heel aannemelijk is eens ze een aangetekend schrijven van uw advocaat ontvangen, dan kan een vergelijk gevonden worden samen met beide advocaten. Een derde (en vierde) partij hebben een heel andere kijk op de zaken.
Lukt het alsnog niet om tot een oplossing te komen, dan kan u zich wenden tot het vredegerecht voor kleine sommen of tot de Rechtbank van Eerste Aanleg voor grotere bedragen.
Let wel, indien u tot een vergelijk kan komen zonder naar de rechtbank te gaan, valt dit veel goedkoper uit voor beide partijen.